در این مطلب میخوانید:
بیشتر بیماریهای کشنده در گربهها مسری هستند و از راه زباله، غذای آلوده و گربههای مبتلا به بیماری منتقل میشوند. از آن جا که بیشتر گربههای بیسرپرست ناقل بیماریهای خطرناک هستند، بهترین کاری که میتوانید برای حفاظت از گربه خود در برابر بیماریهای مسری جدی انجام دهید، این است که او را در خانه و دور از گربههای مبتلا نگه دارید. همچنین زیر نظر دامپزشک او را واکسینه کنید و مداوم معاینه گربه را انجام دهید. با ماندن در خانه، گربه شما کمتر با حیوانات دیگر دعوا میکند و خطر انتقال و گسترش بیماری از طریق زخم از بین میرود.
همچنین فاصله ایجادشده آنها را از گرفتاری در دام کک و کنه نجات میدهد و دیگر در معرض خطر پخش انگلهای عفونتزا قرار نخواهند گرفت. در این مقاله و در راستای هدفمان، یعنی آشنایی با رایجترین بیماریهای کشنده گربهها، با آنها و علائم هریک آشنا خواهید شد.
معرفی هفت بیماری کشنده در گربهها
حال شما را با خطرناکترین بیماری در گربهها آشنا میکنیم:
۱. بیماری نارسایی کلیوی
نارسایی کلیه یکی از علل اصلی مرگ و میر در گربههای مسن است و دلایل به وجود آمدن آن عبارت است از: سن، ژنتیک و عوامل محیطی مانند مصرف مواد سمی. نارسایی کلیه در گربهها میتواند به دو شکل حاد یا مزمن ظاهر شود. نارسایی حاد کلیه با توقف ناگهانی عملکرد کلیه همراه است؛ درحالیکه نارسایی مزمن کلیه، ناشی از بدترشدن عملکرد کلیه و مرگ تدریجی آن است. علائمی از جمله ادرار بیشازحد، افزایش تشنگی، حالت تهوع یا استفراغ، کمآبی بدن، یبوست، کاهش اشتها، کاهش وزن، بوی بد دهان و بیحالی میتواند درنتیجه نارسایی کلیه ظاهر شود؛ از آنجا که بیماری کلیوی میتواند همه گربهها در هر سن و نژاد را تحت تأثیر قرار دهد، بیشتر در گربههای هفتساله و مسنتر و نژادهای موبلند مانند پرشین و آنگورا دیده میشود. اگر گربه شما ماده سمی مانند ضد یخ، آفتکشها یا داروهای انسانی مانند ایبوپروفن را بخورد، ممکن است با نارسایی حاد کلیه مواجه شود که بیماری کشندهای برای گربههاست.
۲. ویروس تضعیف ایمنی گربه (FIV)
FIV بیماری مسری و ویروسی کشنده برای گربه است که سیستم ایمنی و گلبولهای سفید گربهها را هدف قرار میدهد. شاید از خودتان بپرسید آیا بیماری FIV مشابه HIV انسانی است؟ در جواب باید بگوییم بله، این بیماری مسری مانند ویروس ایدز انسانی است که از طریق زخمهای گازگرفتگی ناشی از دعوای گربهها پخش میشود. گربههای بیرون از خانه بیشتر مستعد ابتلا به عفونت هستند؛ به بیانی دیگر این بیماری، بیماری گربههای خیابانی است. تماس گاه به گاه از طریق اشتراک کاسههای غذا و آب بهطور قابلتوجهی خطر ابتلا به FIV را افزایش میدهد. توجه کنید که گربه مادر بهندرت ویروس را به بچههای خود منتقل میکند. مانند HIV در بدن آدمها، هنگامی که این ویروس وارد جریان خون گربهها میشود، میتواند تا زمانی که به یک بیماری فعال تبدیل شود، نهفته باقی بماند. برای جلوگیری از ابتلا به FIV، گربه خود را داخل خانه نگه دارید و او را عقیم کنید. در حال حاضر واکسن مؤثری علیه FIV برای گربهها وجود ندارد.
۳. دیابت
گربههای خانگی که برنامه غذایی ندارند و دامپزشک وزنشان را کنترل نمیکند، معمولاً در معرض ابتلا به دیابت قرار میگیرند؛ چراکه در وعدههای غذایی آنها کربوهیدرات بسیاری دیده میشوند. همانطور که میدانید این دوستان کوچک شیرین، موجودات پرتحرکی نیستند؛ بهویژه زمانی که پا به سن میگذراند. دیابت در گربهها بسیار کشنده است، و هر دو نوع آن در این حیوانات رایج است. دیابت نوع ۱ کمتر شایع است و زمانی رخ میدهد که کمبود انسولین در بدن گربه وجود داشته باشد؛ درحالیکه نوع ۲ شایعتر است و زمانی گربه مبتلا میشود که جسماش در برابر انسولین مقاومت نشان دهد. اگرچه دو نوع مختلف دیابت وجود دارد، اما درمان آنها بهطورکلی یکسان است.
۴. لوسمی گربه (سرطان خون)
لوسمی گربهسانان یک بیماری ژنتیکی است که از ادرار، ترشحات بینی و بزاق فعال گسترش مییابد. گربهها میتوانند با گازگرفتن، اشتراک غذا و کاسه آب، جستوجو در جعبههای زباله و نظافت یکدیگر به این بیماری مبتلا شوند. گربههای مادر اغلب این بیماری خطرناک را به بچهگربههای خود منتقل میکنند. بچهگربهها بیشتر از گربههای بالغ به این بیماری مبتلا میشوند. برخی از گربهها بلافاصله پس از ابتلا به این ویروس بیمار شده و علائم بهوضوح در آنها دیده میشود؛ درحالیکه در گربههای دیگر، ممکن است علائم لوسمی برای چندین هفته یا حتی سالها ظاهر نشود. لوسمی گربه میتواند به بیماریهای مختلف منجر شود، اما درنهایت به سیستم ایمنی حمله میکند و درنتیجه موجب نارسایی مغز استخوان میشود. اگرچه درمانی برای لوسمی گربه وجود ندارد، این بیماری بهراحتی قابل پیشگیری است. نگهداشتن گربهها داخل خانه، محدودکردن قرارگرفتن در معرض گربههای دیگر، حفظ محیط زندگی تمیز و اطمینان از واکسینهشدن گربه میتواند به پیشگیری از سرطان خون در این حیوان کمک کند.
۵. هاری گربه
هاری یکی از خطرناکترین بیماریهاست؛ زیرا تنها گربهها را درگیر این بیماری کشنده نمیکند، بلکه میتواند به انسان نیز منتقل شود. هاری معمولاً با گازگرفتن یا خوردن حیوانات دیگر به گربهها سرایت میکند. این بیماری ناتوانکننده و تخریبکننده، به سیستم عصبی بدن حمله میکند. دوره نهفتگی آن نیز ۱۰ روز است، اما اگر درمان نشود، بهطور فریبندهای میتواند در بدن بماند. این بیماری میتواند هفتهها یا حتی در موارد نادر سالها در سیستم عصبی بدن گربه تأثیر مستقیم بگذارد. علائم این بیماری کشنده عبارتاند از: هماهنگی ضعیف اعضای بدن، زوزهکشیدن، آب دهان بیشازحد، تب و رفتار عجیب و غریب. در این میان، واکسنها در پیشگیری هاری بسیار مؤثر هستند و همه حیوانات خانگی باید بهطور منظم آن را دریافت کنند. نگهداشتن گربه داخل خانه، خطر قرارگرفتن در معرض حیاتوحش آلوده را کاهش میدهد.
۶. پریتونیت عفونی گربه (FIP)
FIP یک بیماری است که توسط ویروس کرونا گربه (FCoV) ایجاد شده و از طریق مدفوع به دیگر گربهها منتقل میشود. این بیماری خطرناک دو شکل دارد: مرطوب و خشک. شکل مرطوب سبب تجمع عفونت در قفسه سینه و درنتیجه بروز مشکلات تنفسی میشود و شکل خشک آن ضایعات التهابی ویژهای به نام پیور گرانولوما را در سراسر بدن ایجاد میکند که بر اندامها و سیستمهای حیاتی مانند کلیهها، کبد و سیستم عصبی تأثیر منفی میگذارد. FIP در درجه اول، گربههای جوان زیر دو سال را تحت تأثیر قرار میدهد و اغلب کشنده است. اگرچه واکسیناسیون در دسترس است، بهدلیل اختیاریبودن آن بیشتر گربههای خانگی و تقریباً تمامی گربههای بیسرپرست خیابانی این واکسن را دریافت نمیکنند.
۷. پرکاری تیروئید
این بیماری علاوه بر انسانها در گربهها نیز شایع است و یکی از بیماریهای کشنده در این حیوانات به شمار میرود. پرکاری تیروئید ناشی از تولید بیشازحد هورمونهای تیروئید است که سبب افزایش سرعت متابولیک بدن گربه میشود و بر کلیهها، قلب، کبد و سایر اندامهای حیاتی او فشار وارد میکند. اگر این بیماری درمان نشود، کاملاً کشنده است. برای اینکه بفهمید گربه شما پرکاری تیروئید دارد یا نه، دامپزشک شما یک معاینه فیزیکی انجام میدهد، غدد بزرگشده را بررسی و ضربان قلب و فشارخون گربه را اندازهگیری میکند. اگر حیوان شما این بیماری را داشته باشد، سه گزینه برای درمان آن دارید: دارو، جراحی یا درمان رادیواکتیو. درحالیکه داروهایی مانند داروهای ضد تیروئید و جراحی درمانهای مهمی هستند، درمان با رادیواکتیو بهدلیل خطر کم و نداشتن عوارض جانبی، موفقیت زیادی دارد.
علائم بیماریهای کشنده گربه
در ادامه به علائم هریک از بیماریهایی که بیان شد، میپردازیم. توجه کنید که تشخیص نهایی باید از سوی دامپزشک صورت بگیرد و شما درصورت مشاهده هریک از علائم و حالت غیرعادی باید به دامپزشک مراجعه کنید.
- نارسایی کلیوی
- علائم: کاهش وزن، بوی بد دهان، ترشح آب دهان، افزایش ادرار و تشنگی.
- ویروس نقص ایمنی گربه (FIV)
- علائم: کاهش وزن، بیماری پوستی و اسهال.
- دیابت
- علائم: افزایش ادرار و تشنگی، کاهش وزن، استفراغ و وضعیت پلانتیگراد (زمانی که گربه شما بهجای حرکت با انگشتان پا، به حالت نشسته راه میرود).
- سرطان خون (لوسمی)
- علائم: اسهال، بیماری پوستی، عفونت مثانه و ناباروری.
- هاری گربه
- علائم: تب، کاهش وزن، بیشفعالی، پرخاشگری، اسپاسم عضلانی و آب دهان.
- پریتونیت عفونی گربه (FIP)
- علائم: کاهش وزن، بیحالی و تب.
- پرکاری تیروئید
- علائم: استفراغ، اسهال، افزایش ادرار و تشنگی، خشکی پوست، تغییر اشتها و بیماری قلبی.
بیماریهای کشنده و خطرناک در گربههای نژاددار
پرورش انتخابی و زیاد گربههای نژاددار توسط افراد سودجو سبب شده است بسیاری از نژادهای گربه دچار مشکلات و بیماریهای ژنتیکی شوند؛ بنابراین برخی از بیماریهای کشنده گربهها در یک نژاد ویژه دیده میشوند؛ مانند نارسایی کلیوی که بیشتر گربههای مسن پرشین با آن مواجه میشوند. همه گربههای موبلند به نظافت بیشتری از سوی صاحبان خود نیاز دارند تا موهایشان نریزد و تاسی نگیرند. گربههای مونچک بهدلیل جثه کوچک خود مشکلات حرکتی دارند. حتی اگر گربه شما ۱۰۰ درصد اصیل نباشد، دانستن تاریخچه ژنتیکی آنها در پیشبینی مشکلات احتمالی سلامتی دوست کوچک شما مؤثر است. اگر گربه شما تلاقی بین دو والدین اصیل از دو نژاد مختلف باشد، ممکن است در معرض خطر بیشتری برای بیماریهای ارثی قرار بگیرد.
سخن پایانی
همانطور که گفته شد، بیماریهای کشنده بسیار زیادی گربهها، دوستان کوچک و دوستداشتنی ما را تهدید میکنند، اما براساس آمار و تحقیقات هفت مورد از کشندهترین آنها عبارتاند از: نارسایی کلیه، FIV، دیابت، لوسمی، هاری، FIP، پرکاری تیروئید و بیماری کبد در گربهها که مثل دیگر بیماریها با رعایت نکات گفتهشده از جمله واکسیناسیون، چکاپ مکرر و تشخیص بهموقع علائم بیماری میتوانید این مخلوقات شیرین را از انگلها، بیماریهای عفونی، ویروسی و درنتیجه مرگ نجات دهید. توجه کنید درصورت مشاهده هریک از علائم و حتی جایگیری در موقعیت ابتلا به این بیماریهای کشنده، بهسرعت به دامپزشک مراجعه کنید.