انواع بیماری کبد در گربه‌ها | چطور بیماری کبد گربه‌ها را درمان کنیم؟

کبد گربه‌ها چطور در معرض بیماری قرار می‌گیرند و چه نوع اختلالاتی غالبا کبد این حیوانات را تهدید می‌کنند؟ در صورت بروز کدام علائم باید به بیماری کبد در گربه‌ها شک کنید و چه موقع لازم است به دامپزشک مراجعه کنید؟ در این مقاله از دیجی پت این موارد را بررسی می‌کنیم. بیماری کبد در گربه‌ها نسبتا شایع است اما درمان آن ساده نیست. بیماری کبد گربه‌ها می‌تواند به خاطر التهاب، سرطان گربه، عفونت یا لیپیدوز باشد. درمان بر مراقبت‌های حمایتی و مدیریت علائم بیماری تمرکز دارد. کبد یک عضو بسیار حساس برای بدن است و در صورت ابتلا به بیماری باید هر کاری برای درمان سریع بیماری و کنترل علائم انجام شود. بیماری کبد گربه‌ها یک بیماری نسبتا رایج است و می‌تواند عواقب مخرب و بدی داشته باشد. متأسفانه درمان این بیماری هم ساده نیست. تشخیص زودهنگام و به موقع بیماری کبد بهترین راه برای کمک به گربه است.

مشکلات کبدی در گربه‌ها

کبد یک اندام بسیار حیاتی برای سلامت کلی گربه عزیز شما است. این اندام بدن مواد مغذی را از غذا به انرژی و داروها را به درمان‌های مؤثر تجزیه می‌کند. ویتامین‌ها و مواد معدنی تا موقعی که بدن گربه به آن‌ها نیاز داشته باشد در کبد ذخیره می‌شوند. نقش این اندام در بدن همچنین تاثیر زیادی در متابولیسم دارد. به این معنی که کبد به بسیاری از فرایندهایی که برای زنده ماندن حیاتی است کمک می‌کند. کبد درست در زیر قفسه سینه گربه قرار می‌گیرد.

ماهیچه‌ای به نام دیافراگم قفسه سینه با قلب و ریه‌ها را از شکم و کبد و دستگاه گوارش و کلیه‌ها جدا می‌کند. کبد بین دیافراگم و معده قرار می‌گیرد. کیسه صفرا ساختاری در داخل کبد دارد که پر از مایع صفرا است که کار آن تجزیه‌کردن غذا است. کبد یک اندام گرد و صاف با رنگ قهوه‌ای مایل به قرمز است و قسمت‌های متعدد آن لوب نام دارند. با توجه به این‌که کبد فرایندهای حیاتی زیادی را انجام می‌دهد اگر این عضو دچار بیماری شود تمام بدن تحت تاثیر قرار می‌گیرد. انرژی ناشی از غذا کاهش پیدا می‌کند و ویتامین‌ها و مواد معدنی در دسترس بدن قرار نمی‌گیرند. به این ترتیب بدن حتی نمی‌تواند داروها را به درستی تجزیه و پردازش کند، خونریزی متوقف می‌شود و سایر موارد دیگر.

انواع بیماری کبد گربه چیست؟

بیماری کبد در گربه‌ها به چهار دسته کلی تقسیم‌بندی می‌شوند بیماری‌های التهابی، لیپیدوز، سرطان و بیماری‌های عفونی. همه این انوع بیماری‌ها علائم مشابهی دارند پس شما نمی‌توانید بر اساس احساس گربه خود آن‌ها را از هم جدا کنید و به تشخیص حرفه‌ای دامپزشک نیاز دارید. در ادامه به معرفی هر کدام از این بیماری‌ها می‌پردازیم.

• بیماری کبدی التهابی

بیماری کبد التهابی یعنی این‌که اندام کبد دچار التهاب شده باشد. این می‌تواند التهاب اولیه یا ثانویه باشد. التهاب اولیه به این معنی است ک خود کبد دلیل التهاب است. التهاب ثانویه هم به التهابی گفته می‌شود که کبد به خاطر مجاورت با سایر اندام‌هایی که دچار التهاب شده‌اند ملتهب شود. برای مثال شایع‌ترین بیماری التهابی کبد در گربه‌ها کلانژیوهپاتیت است که التهاب اولیه کیسه صفرا باعث بروز آن می‌شود.

• لیپیدوز کبدی

این بیماری را به عنوان کبد چرب هم می‌شناسند. لیپیدوز زمانی رخ می‌دهد که کبد میزان چربی زیادی ذخیره کرده که باعث می‌شود نتواند غذا را برای تامین انرژی متابولیزه کند. درحالی که گربه‌هایی که اضافه‌وزن دارند بیشتر در معرض بروز این بیماری هستند. اما گربه‌های نرمال هم ممکن است دچار کبد چرب بشود. زمای که این بیماری رخ می‌دهد معمولا متوسط یا شدید در نظر گرفته می‌شود.

علائم بیماری کبد در گربه‌ها

بیماری کبد عموما علائم مبهمی مانند تغییر اشتها و تغییر رفتار در گربه‌ها را ایجاد می‌کند که در ادامه یک لیست از علائم بیماری کبدی در گربه‌ها را می‌خوانیم.

• اسهال گربه
• کاهش وزن
• ادرار نارنجی رنگ
• کاهش میزان فعالیت گربه
• کم‌شدن اشتها و غذا نخوردن گربه
• افزایش میزان تشنگی یا دفع ادرار
• آبریزش دهان یا استفراغ گربه
• تغییر در رفتار
• زرد رنگ شدن پوست و سفیدی چشم

یکی از خاص‌ترین علائم هپاتیک در گربه‌ها زردی است که به آن یرقان یا ایکتروس هم می‌گویند. بیماری کبد گربه‌ها با علائم یرقان وقتی رخ می‌دهد که پوست و قسمت‌های سفید چشم زرد می‌شوند. ایکتروس به خاطر یک محصول جانبی طبیعی کبد که در بدن جمع می‌شود ایجاد می‌شود. با این وجود این فرایند می‌تواند برای چند مشکل دیگر که مستقیما کبد را درگیر نمی‌کند هم رخ بدهد. پس دامپزشک نمی‌تواند بیماری کبدی را به سادگی تشخیص دهد و برای تایید این بیماری باید از گربه شما آزمایش گرفته شود.

علت بیماری کبد در گربه‌ها

یکی از شایع‌ترین علل بیماری کبد در گربه‌ها کلانژیت است که به آن کلانژیوهپاتیت هم گفته می‌شود. همانطور که قبلا هم گفتیم این بیماری به خاطر التهاب ایجاد می‌شود و 25 درصد از تمام بیماری‌های کبدی گربه‌ها را شامل می‌شود. در خصوص علت بروز التهاب می‌توان به باکتری شک کرد. باکتری‌هایی که از سیستم گوارشی به مجاری صفراوی می‌رسند و به کیسه صفرا و درخت صفراوی نفوذ می‌کنند. چندین بیماری هم وجود دارد که ممکن است در نهایت باعث بروز التهاب ثانویه در کبد شود.

برای مثال کبد می‌تواند به خاطر پانکراتیت یا بیماری التهابی روده ملتهب شود. لوزالمعده و معده و روده‌ها از نظر فیزیکی به کبد در داخل بدن گربه نزدیک هستند. لیپیدوز کبدی در اثر هر شرایطی که باعث کاهش اشتها در گربه‌ها می‌شود. این بدان معنا است که تقریبا هر بیماری از نظر فنی می‌تواند زمینه‌سازی لیپیدوز شود چرا که گربه‌ها معمولا زمانی که احساس خوبی ندارند دچار کاهش اشتها می‌شوند. این وضعیت در گربه‌های چاق شایع‌تر است چرا که آن‌ها ذخایر چربی بیشتری در بدن‌شان دارند.

علل شایع لیپیدوز عبارتند از دیابت شیرین، چاقی، پانکراتیت، بیماری کلیوی یا استرس شدید. رژیم غذایی با بسیاری از این شرایط مرتبط است و نقش مهمی هم در سلامت کلی گربه شما دارد. سرطان کبد در گربه‌ها کمتر به چشم می‌خورد. شایع‌ترین سرطانی که روی کبد تاثیر می‌گذارد لنفوم یا کارسینوم مجرای صفراوی است. بعضی از این‌ها گزینه‌های شیمی درمانی دارند اما این بستگی به شرایط خاص هر گربه دارد.

بیماری‌های عفونی در گربه‌ها هم می‌تواند زمینه‌ساز بیماری کبدی شود. پاتوژن‌های زیادی هستند که می‌توانند روی کبد مؤثر باشند از جمله:

• قارچ مانند هیستوپلاسموز
• انگل‌هایی مانند توکسوپلاسموز
• تک یاخته‌هایی مانند سیتااکسونوزیس
• ویروس‌هایی مانند پریتونیت عفونی گربه
• تشخیص گربه‌های مبتلا به بیماری کبدی

چطور بیماری کبد در گربه‌ها را درمان کنیم؟

همه بیماری کبد در گربه‌ها به خصوص لیپیدوز کبدی با مراقبت‌های حیایتی قابل درمان هستند. به این ترتیب که دامپزشک باید علائم را درمان کند چرا که ما نمی‌توانیم خود کبد را درمان کنیم. درصورتی که گربه از نظر سلامتی در شرایط بهتری قرار بگیرد و به کبد زمان بدهیم تا خودش را درمان کند به احتمال زیاد بیماری برطرف می‌شود. خیلی وقت‌ها گربه‌هایی که دچار بیماری‌های کبدی می‌شوند دچار کم‌آبی هستند. پس ممکن است نیاز به بستری‌شدن در بیمارستان و دریافت مایعات داشته باشند. گاهی‌اوقات هم اگر بیماری کبدی گربه خفیف باشد گربه‌ها به جای بستری شدن می‌توانند یکباره مایعات زیرپوستی دریافت کنند.

یکی دیگر از دلایل بیماری کبد در گربه‌ها این است که خیلی از گربه‌ها بی‌اشتها بوده و تمایلی به خوردن غذا ندارند. بدون مصرف غذا، گربه شما درمان نمی‌شود. پس برای درمان بیماری کبد در گربه‌ها در این گربه‌ها، لوله تغذیه یا مصرف داروهایی بازکردن اشتها تجویز می‌شود. این لوله با یک روش جراحی جزئی وارد بدن می‌شود و در کنار گردن گربه قرار می‌گیرد. به این ترتیب صاحبان حیوان خانگی می‌توانند به جای دهان از طریق این لوله به او غذا بدهند. سایر بیماری‌های کبدی درمان‌های اختصاصی دارند. هپاتیک در گربه‌ها ممکن است با انواع داروها و مراقبت‌های حمایتی قابل درمان باشند.

داروها برای درمان بیماری کبد در گربه‌ها

بعضی از داروهایی که برای درمان بیماری کبد گربه‌ها کاربرد دارند، شامل موارد زیر هستند:

مکمل‌ها: گربه‌ها می‌توانند از مکمل‌های ویتامین B استفاده کنند تا در صورت کمبود این مشکل برطرف شود.

محرک اشتها: این داروها کارشان این است که اشتها را مستقیما بالا ببرند. برای مثال، میرتازاپین یا سیپروهپتادین.

آنتی بیوتیک‌ها: کلانژیوهپاتیت نیاز به درمان با آنتی بیوتیک دارد. مواردی مانند آموکسی سیلینکلاوولانیک اسید و انروفلوکساسین.

داروهای محافظ کبد: این داروها تاثیرات سمی روی کبد را کاهش می‌دهند. در این خصوص می‌توان به S-adenosylmethionine (SAM-e) و silybin اشاره کنیم.

داروهای اسید صفراوی: این داروها با کلانژیو هپاتیت برای کاهش احتمال ابتلا به سنگ کیسه صفرا تجویز می‌شوند. اورسودوکسی کولیک یک نمونه از این داروها است.

داروهای ضدتهوع: این داروها کارشان این است که با کاهش حالت تهوع و استفراغ، اشتهای گربه شما را بالا ببرند. ماروپیتانت یا اندانسترون معمولا برای این منظور تجویز می‌شود.

داروهای ضددرد: این داروها هم ممکن است ضروری باشند به خصوص در گربه‌هایی که دچار کلانژیو هپاتیت یا پانکراتیت هستند، ممکن است به کار بیایند. یک مثال از این داروها بوپرنورفین است.

داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی: استروئیدها یا سایر داروهایی که سیستم ایمنی را کاهش می‌دهند. به این ترتیب در نهایت التهاب کبد را کاهش می‌دهند. از بین داروهای کاربردی در این مورد می‌توان به پردنیزولون و کلرامبوسیل اشاره کرد.

جمع‌بندی

بیماری‌های کبدی در گربه‌ها علائم متنوعی دارند اما با توجه به این‌که این علائم در بیماری‌های دیگری هم بروز می‌کنند برای تشخیص بیماری حتما باید آزمایش گرفته شود. از این گذشته روند درمان بیماری هپاتیک در گربه‌ها روی درمان علائم بیماری مانند کمبود اشتها یا استفاده از آنتی‌بیوتیک‌ها و سم‌زداها تمرکز دارد چرا که اندام کبد را نمی‌توان مستقیما درمان کرد.