بیماری کوکسیدیوز گربه چیست؟ | تشخیص و راه‌ های درمان

بیماری کوکسیدیوز گربه انگل‌های بسیار ریزی هستند که به‌وسیله میکروسکوپ مشاهده‌ می‌شوند. کوکسیدیوزها زمانی که به روده راه پیدا می‌کنند، به آن آسیب می‌زنند و سبب اسهال و دیگر بیماری‌ها می‌شوند. این بیماری بین گربه‌ها و سگ‌ها بسیار شایع است و در تمام طول سال امکان دیده‌شدن آن وجود دارد. در این مقاله سعی می‌کنیم شما را با این بیماری بیشتر آشنا کنیم تا بتوانید سلامت حیوان خود را تضمین کنید.

راه‌های انتقال بیماری کوکسیدیوز گربه

انگل‌های بیماری کوکسیدیوز گربه نابالغ در آب و غذای گربه آلوده یا در مدفوع‌های گربه‌ها پنهان می‌شوند. این انگل‌ها زمانی وارد بدن گربه می‌شوند که گربه این ویروس‌ها را بخورد یا تماس مستقیم داشته باشد. گربه‌هایی که گوشت خام می‌خورند یا شکار می‌کنند، بیشتر در معرض خطر ابتلا به این ویروس‌ها قرار دارند؛ برای مثال انگل‌های کوکسیدیوز در ماهیچه‌های موش نیز زندگی می‌کنند و در گربه‌ای که موش‌ها را شکار می‌کند، احتمال اینکه به این بیماری دچار شود، بالا می‌رود.

گاهی ویروس‌های موجود در خانه و بستر گربه می‌تواند سبب عفونت در این حیوان شوند. گربه می‌تواند انگل کوکسیدیوز را از مادر خود نیز بگیرد. اگر این انگل‌ها در شیر مادر باشند، به‌راحتی به بچه گربه منتقل می‌شوند و از آنجا که گربه‌های کوچک هنوز سیستم دفاعی قوی ندارند، در برابر این ویروس مقاومت خاصی نشان نمی‌دهند. برای ابتلا به کوکسیدیوز گربه مستقیم در معرض این ویروس قرار می‌گیرد؛ از این‌رو بیشتر بچه‌گربه‌ها در تماس با مدفوع مادرشان به این بیماری مبتلا می‌شوند. به‌طورکلی و طبق توضیحات، موارد زیر از عوامل مهم ابتلا به ویروس کوکسیدیوز هستند:

• تماس با مدفوع آلوده
• خوردن شیر مادر (اگر حاوی انگل باشد).
• شکار و خوردن جوندگان تک‌یاخته‌ای مانند موش که بستر زندگی انگل را فراهم می‌کنند.
• خوردن خاک آلوده

علائم بیماری کوکسیدیوز گربه

با بررسی علائم بیماری کوکسیدیوز گربه مشاهده می‌شود، می‌توانید ابتلای این حیوان به بیماری را تشخیص دهید. البته علائم در تمام گربه‌ها یکسان نیست و براساس نوع انگل و سن گربه متفاوت خواهد بود. به‌طور معمول علائم بالینی در بچه‌گربه‌ها بیشتر از گربه‌های بالغ قابل مشاهده است؛ چراکه بچه‌گربه‌ها سیستم ایمنی ضعیف‌تری از گربه‌های بالغ دارند و درصورت ابتلا راحت‌تر علائم این بیماری را نشان می‌دهند. معمولاً گربه‌های بالغ و بزرگ‌تر بدون درگیری و بروز علائم خاصی با این بیماری مقابله می‌کنند.

احتمال بروز این بیماری در گربه‌هایی که بیماری زمینه‌ای دارند، بیشتر است. در بچه‌گربه‌ها اسهال آبکی و مخاطی که در برخی موارد با رگه‌های خون خارج می‌شود، از علائم انگل‌های کوکسیدیوز گربه است. همان‌طور که گفتیم گاهی این بیماری هیچ علائمی نخواهد داشت، اما در ادامه به تعدادی از مهم‌ترین موارد اشاره خواهیم کرد:

اسهال شدن گربه

اغلب نشانه بیماری کوکسیدیوز گربه به صورت، اسهال آبکی دارند. اسهال گربه یکی از شایع‌ترین علائم‌ است. گاهی مدفوع اسهالی گربه با خون نیز همراه است، اما وجود اسهال به‌تنهایی دلیل بر ابتلای حیوان به کوکسیدیوز نیست؛ چراکه اسهال از علائم بیماری‌های بسیاری است.

ناله‌کردن هنگام مدفوع

اسهال مداوم در گربه سبب تورم رکتوم و مقعد می‌شود؛ درنتیجه امکان دارد گربه هنگام دفع ناله کند و درد بکشد. این نشان‌دهنده تشدید عفونت و ناراحتی شکمی در حیوان است.

کم‌آبی و گودی چشم

اگر اسهال درمان نشود، بدن دچار کم‌آبی خواهد شد و به‌تدریج پوست اطراف چشم شل و فرورفته می‌شود. این کم‌آبی سبب می‌شود پوست بدن گربه شل شود و اگر حیوان را از زیر شانه‌هایش بلند کنید، پوست او کش می‌آید و حالتی چادرمانند پیدا می‌کند.

دل درد و شکم حساس

در بیماری کوکسیدیوز گربه، انگل‌ها در روده قرار دارند و همین امر سبب شکم درد در حیوان می‌شود. اگر به شکم گربه دست بزنید و عکس‌العمل نشان بدهد، می‌توانید متوجه درد او شوید.

حالت تهوع و استفراغ 

استفراغ گربه‌هایی که ویروس کوکسیدیوز در بدنشان به‌شدت رشد کرده است دیده می‌شود.

کم‌اشتهایی و نخوردن غذا

گربه‌ها به‌دلیل ناراحتی روده، کم‌اشتها می‌شوند و دچار ضعف و بی‌حالی هستند.

تشخیص بیماری کوکسیدیوز گربه

بهترین راه برای تشخیص بیماری کوکسیدیوز گربه ویزیت حیوان توسط دامپزشک است. بهتر است هنگامی که برای ویزیت به مطب می‌روید، کمی از مدفوع تازه گربه را با خود ببرید. علاوه بر علائم فیزیکی ذکرشده، معاینه گربه به صورت میکروسکوپی روی مدفوع حیوان نیز یکی از راه‌های سریع تشخیص این بیماری است. به‌دلیل اینکه در بسیاری از گربه‌ها بروز این بیماری بدون علائم است، بهتر است سالیانه مدفوع گربه خود را برای آزمایش ببرید تا از نبود انگل در بدنش مطمئن شوید. اگر دامپزشک به وجود انگل‌های دیگری در بدن حیوان مشکوک بود، امکان دارد برای آزمایش از گربه خون بگیرد تا اطمینان حاصل کند.

دارو و راه‌های درمان بیماری کوکسیدیوز گربه‌ ها

از آنجا که بیماری کوکسیدیوز گربه، ویروس‌ها و عفونت‌های متفاوتی دارد؛ درنتیجه برای هرکدام داروی خاصی تجویز می‌شود و راه درمانش با دیگری متفاوت خواهد بود. داروی سولفادیمتوکسین اغلب برای عفونت‌های ناشی از ایزوسپورا تجویز می‌شود و گربه تا زمانی که آزمایش مدفوعش منفی شود باید تحت درمان باشد.

ویروس کریپتوسپوریدیوم در گربه‌ها به‌وسیله سه داروی مختلف تحت درمان قرار می‌گیرد. تایلوزین، پارومایسین و پونازوری از داروهایی هستند که اغلب تجویز می‌شوند. عفونت‌های توکسوپلاسما معمولاً راحت‌تر درمان می‌شوند و با تجویز آنتی‌بیوتیک‌هایی مانند کلیندامایسین همراه هستند. البته مصرف کلیندامایسین در بعضی از گربه‌ها عوارض منفی خواهد داشت؛ مانند اسهال، استفراغ و کاهش اشتها که درصورت شدیدشدن، باید با دامپزشک در میان بگذارید. تمام داروها را طبق تجویز پزشک تمام کنید و حتی درصورت بهترشدن حال گربه آن‌ها را قطع نکنید. اگر طی مراحل درمان بدن گربه شما دچار کم‌آبی شدید شد، به توصیه دامپزشک مایع درمانی را برای حیوان آغاز کنید.

پیشگیری از کوکسیدیوز در گربه‌ ها

خوشبختانه گربه‌های بالغ سالم به‌دلیل داشتن سیستم ایمنی قوی با کوکسیدیوز مقابله می‌کنند. از آنجا که انگل‌های کوکسیدیوز در همه جای محیط وجود دارند، بهتر است حیوان خود را در خانه نگه دارید و از آزمایش سالیانه مدفوع غافل نشوید. 

این آزمایش علاوه بر گربه برای حفظ سلامتی خودتان نیز ضروری است؛ چراکه برخی گونه‌های بیماری کوکسیدیوز گربه بین انسان‌ها نیز مسری است. زنان باردار بیشتر در خطر ابتلا به این بیماری خواهند بود که سبب نقص‌های مادرزادی در نوزاد خواهد شد. البته نگران نباشید؛ زیرا پیشگیری از این مسئله بسیار آسان خواهد بود.

اگر باردار هستید و در خانه گربه دارید، تا حد امکان خودتان بستر گربه را تمیز نکنید و این کار را از شخص دیگری بخواهید. پس از نوازش گربه دست‌هایتان بشویید و با مدفوع گربه تماس نداشته باشید. اگر بچه گربه دارید و مشکوک به ابتلای حیوان به ویروس هستید، حتماً به دامپزشک مراجعه کنید. مهم‌ترین نکته‌ای که باید بدانید این است که رایج‌ترین شکل کوکسیدیوز در گربه‌ها ایزوسپورا فلیس است و این ویروس برای سگ‌ها و انسان‌ها مسری نیست؛ پس نگران نباشید.