آشنایی باسرطان گربه‌ها | انواع، نشانه‌ها، پیشگیری و درمان

گربه‌ها با neoplasia (یا رشد غده) در مقایسه با سگ ها کم‌تر رنج می‌برند. neoplasms ممکن است در کم‌تر از نیمی از گربه‌ها در مقایسه با سگ‌ها دیده شوند. با این حال، زمانی که در گربه‌ها توسعه پیدا می‌کنند، به احتمال زیاد بدخیم خواهند بود (4 – 3 برابر بیشتر از سگ‌ها) و به همین دلیل احتمال ابتلا به بیماری‌های جدی بیشتر است. رایج‌ترین محل‌های سرطان گربه‌ها شامل پوست، گلبول‌های سفید خون (leukaemia  و lymphoma)، دهان، معده و روده و غدد پستان هستند. در ادامه به بررسی اصطلاح سرطان گربه می‌پردازیم. سرطان اصطلاحی است که برای توصیف بیماری‌ای به کار می‌رود که توسط تومور (یا neoplasm) ایجاد شده است؛ مجموعه‌ای از سلول‌های غیر عادی درون بدن که به رشد و تقسیم بدون کنترل ادامه می‌دهند. که دارای دو نوع خوش خیم و بدخیم است:

• سرطان خوش خیم: برخی از تومورهای سرطانی تمایل به هجوم به سایر بافت‌های اطراف خود ندارند؛ اینها به عنوان تومورهای خوش‌خیم شناخته می‌شوند.
• سرطان بد خیم: در مقابل این، واژه سرطان به طور کلی برای توصیف تومورهای “بدخیم” مورد استفاده قرار می‌گیرد که اغلب به بافت سالم مربوط می‌شود و ممکن است به دیگر مکان‌ها در بدن سرایت کند (metastasise) و معمولا از طریق جریان خون یا سیستم لنفاوی پخش می‌شود.

به طور کلی تومورهای بدخیم (سرطان‌ها) به دلیل ماهیت تهاجمی خود، جدی‌تر از تومورهای خوش‌خیم هستند و اغلب منجر به بیماری‌های جدی و گسترده می‌شوند و عموما درمان آنها دشوارتر است.

انواع سرطان گربه

انواع گسترده‌ای از سرطان‌ها وجود دارند که می‌توانند بر گربه‌ها تاثیر بگذارند؛ تهیه همه انواع سرطان در گربه غیر ممکن است. با این حال، برخی از شایع‌ترین سرطان‌ گربه‌ شامل موارد زیر هستند:

• Lymphoma
• Squamous cell carcinoma
• Basal cell tumor
• Mast cell tumor
• Mammary carcinoma
• Fibrosarcoma
• Carcinoma/adenocarcinoma برای مثال (اثر بر ریه‌ها و روده‌ها)
• Osteosarcoma (سرطان استخوان)

پیشگیری از سرطان در گربه

علت سرطان گربه اغلب ناشناخته است همان طور که این ابهام در پزشکی انسان نیز وجود دارد؛ اما در واقع بسیاری از سرطان‌ها به دلایل مختلف زیر رخ می‌دهند:

• ژنتیک گربه
• نور خورشید یا گستره وسیعی از مواد شیمیایی مختلف (سرطان‌زا)
• برخی عفونت‌های ویروسی در گربه‌ها
• و موارد ناشناخته دیگر

هنگامی که سرطان تشخیص داده شد، یک واکنش طبیعی و عادی این است: “من اشتباه کرده‌ام؟” یا “چه کاری می‌توانم برای جلوگیری از وقوع این اتفاق انجام دهم؟” مهم است به یاد داشته باشیم که در اکثر موارد، ما نمی‌دانیم چه چیزی منجر به رشد سرطان می‌شود، و بنابراین پیشگیری از سرطان در گربه و جلوگیری از آن تقریبا غیر ممکن است.

نشانه‌ها و علائم سرطان گربه

از آنجا که سرطان‌ها می‌توانند بر هر قسمت از بافت بدن تاثیر بگذارند، علایمی که گربه‌ها به هنگام سرطان نشان می‌دهند بسیار متنوع است.

به طور کلی، سرطان بیشتر بر گربه‌های پیر اثر می‌گذارد تا گربه‌های جوان. در بسیاری از موارد سرطان در مدت‌زمان طولانی رشد خواهد کرد و در ابتدا ممکن است نشانه‌های مبهمی از بیماری مانند اشتهای ضعیف، کمبود انرژی و کاهش وزن وجود داشته باشد. در موارد دیگر ممکن است علائم آشکاری از قبیل lumps مداوم در زیر پوست، استفراغ گربه، ایجاد تغییرات در چشم‌ها، اسهال گربه به‌صورت خونی و یا زخم‌هایی که التیام نیافته است وجود داشته باشد.

با پیشرفت این بیماری، معمولا مشکلات بیشتری ایجاد می‌شوند که اغلب مربوط به بافت‌ها و یا اندام‌ها هستند که عمدتا تحت‌تاثیر قرار می‌گیرند. به یاد داشته باشید که از آن‌جایی که تشخیص زودهنگام سرطان بسیار مهم است، لازم است به محض مشاهده هر گونه ناهنجاری، به دنبال توصیه‌های دامپزشکی بگردید.

راه تشخیص سرطان گربه

علایم و معاینه توسط دامپزشک شما برای تشخیص سرطان گربه کافی نیستند.

بررسی‌های دیگر در شکل رادیو گرافی (اشعه ایکس) یا آزمایش فراصوت اغلب برای تشخیص مکان و یا میزان تومور مورد نیاز است، اما تشخیص سرطان می‌تواند با معاینه میکروسکوپی بافت توسط یک پزشک‌ امکان پذیر باشد. گاهی روش‌های دیگری نیز برای تشخیص هر گونه عوارض جانبی سرطان گربه، و تا حدی برای تشخیص وجود هر گونه بیماری دیگر صورت خواهد گرفت مثل نمونه‌گیری خون.

برخی سرطان‌ها، نیازمند تکنیک‌های پیچیده‌تری برای تایید تشخیص، یا برنامه‌ریزی برای درمان مناسب هستند. در راه تشخیص سرطان گربه تشخیص تومورهای مغزی و در ارزیابی میزان تهاجم تومور تکنیک‌های زیر موثر هستند:

• Computed axial tomography (CAT)
• magnetic resonance imaging (MRI)

درمان سرطان گربه چگونه انجام می‌شود؟

زمانی که متوجه سرطان در گربه‌تان می‌شوید حال روحی عجیبی را تجربه خواهید کرد. اغلب احساس سردرگمی و حتی گناه وجود و به ناچار زمان می‌برد تا این مسئله را هضم کنید. اگر چه برای اغلب تومورها، علت اصلی بیماری سرطان گربه مشخص نیست، برای بسیاری از آن‌ها، درمانی وجود دارد که به طور قابل‌توجهی کیفیت و طول عمر گربه را بهبود خواهد بخشید. در حالی که تشخیص سرطان گربه‌ها هرگز خبر خوبی نیست، اما لزوما “حکم مرگ” برای یک گربه را ندارد. درست مانند پزشکی انسان، بسیاری از گزینه‌های درمانی در دسترس هستند، اگر چه تمام سرطان‌ها به خوبی به درمان پاسخ نمی‌دهند و ممکن است مدیریت آن‌ها بسیار دشوار باشد.

روش‌های درمانی برای سرطان در گربه‌ها

برخی از درمان‌های سرطان گربه در درمانگاه‌های عمومی در دسترس، در حالی که برخی دیگر تنها در مراکز تخصصی موجود هستند. بسته به آنچه که تشخیص‌داده شده‌است، دامپزشک شما محل درمان را تعیین می کند. با این حال، درمان‌ها می‌توانند اثرات جانبی داشته باشند. اگر چه نتایج خوب می‌تواند برای برخی سرطان‌ها به دست آید اما همیشه درست نیست تا یک گربه را درمان کنید و باید درباره گزینه‌های پیش روی‌تان با دامپزشک بحث کنید. برای بسیاری از سرطان‌ها، روزی که شما باید خودکشی را برای اجتناب از رنج غیر ضروری در نظر بگیرید-این می‌تواند زمان ناراحت‌کننده‌ای باشد و کمک دامپزشک شما و همچنین دوستان و خانواده‌تان می‌تواند ارزشمند باشد.

سه نوع درمان اصلی برای سرطان گربه وجود دارد:

• جراحی
• شیمی‌درمانی (داروها)
• اشعه تراپی

این که کدام روش برای درمان اجرایی خواهد شد بستگی به موارد زیر دارد:

• نوع سرطان
• محل سرطان در بدن
• حضور metastases (گسترش دور تومور)
• چه چیزی برای گربه شما مناسب است
• آنچه در دسترس است یا در دسترس شما قرار دارد

جراحی برای بیماران مبتلا به سرطان

جراحی، شایع‌ترین شکل درمان سرطان گربه است و به احتمال زیاد می‌تواند منجر به درمان شود. با این حال، حذف کامل تومور با جراحی همیشه ممکن نیست (به دلیل تومور یا گسترش آن به اندام ‌های دیگر). این یکی از دلایلی است که تشخیص و درمان زودهنگام می‌تواند به طور قابل‌توجهی روند درمان طولانی‌مدت را بهبود بخشد. هنگامی که بیماران مبتلا به سرطان با جراحی درمان می‌شوند، معمول است که بافت‌های طبیعی اطراف تومور را نیز از بین ببرند. دلیل این امر این است که بسیاری از تومورهای سرطانی به صورت میکروسکوپی پخش شدند و ممکن است امکان مشاهده آن‌ها وجود نداشته باشد.

پرتو درمانی برای بیماران مبتلا به سرطان

اشعه تراپی مفهوم ترسناکی برای بسیاری از افراد است چون اغلب فرض می‌شود که عوارض جانبی زیادی بعد از انجام آن ایجاد خواهد شد. با این حال، همانند هر نوع درمان سرطان گربه‌ها، هدف بهبود کیفیت زندگی و تسکین هر گونه ناراحتی بدون ایجاد هیچ گونه درد اضافی غیر ضروری است. متاسفانه از طرفی در دسترس بودن این نوع درمان کاملا محدود است. دامپزشک شما ممکن است شما را به یک مرکز تخصصی برای این درمان ارجاع دهد.

اشعه تولید شده توانایی کشتن سلول‌های سرطانی را دارد. از آنجا که سلول‌های طبیعی نیز می‌توانند به اندازه کافی آسیب ببینند، محاسبه دقیق دوز، فراوانی و هدف قرار دادن تابش مورد نیاز است. در بهترین حالت، تشعشع می‌تواند سلول‌های سرطانی را به قتل برساند در حالی که به بافت‌های اطراف آسیب کمی وارد می‌کند. این روش درمانی معمولا به یک داروی بی‌هوشی عمومی کوتاه نیاز دارد (به طوری که گربه در طی این روند حرکت نمی‌کند) و به طور کلی چندین درمان به طول چند هفته (فقط چند دقیقه طول می‌کشد). خارش پوست و ریزش مو در محل درمان از طریق اشعه یکی از رایج‌ترین اثرات جانبی این نوع درمان است.

شیمی‌درمانی (دارو ها) برای بیماران مبتلا به سرطان

همانند درمان پرتو درمانی، تصورات غلط زیادی برای شیمی درمانی نیز وجود دارد. بسیاری از مردم، از دوستان یا بستگانی که شیمی‌درمانی را برای سرطان دریافت کرده‌اند و اثرات منفی قابل‌توجهی در ارتباط با درمان تجربه کرده‌اند خبر دارند؛ اما باید بگوییم گربه‌ها درمان را به نسبت انسان‌ها بهتر تحمل می‌کنند. انواع مختلفی از داروها برای درمان سرطان گربه‌ها در دسترس هستند، انتخاب بسته به میزان دسترس‌پذیری دارو و تحمل گربه دارد.

برای بسیاری از سرطان‌ها، ترکیبی از داروهای مختلف برای افزایش اثربخشی (حمله به تومور به روش‌های مختلف) و کاهش خطر اثرات جانبی (با استفاده از داروهای مختلف) معمولا به دوزهای پایین‌تر اجازه استفاده داده می‌شود. اکثر داروهای شیمی‌درمانی با دخالت در توانایی سلول‌ها برای تقسیم کردن کار می‌کنند. دلیل عوارض جانبی، تداخل این روش درمانی با سلول‌های دیگر در بدن است؛ مانند سلول‌های مغز استخوان، مجرای روده و پوست.

آیا شیمی‌درمانی برای گربه ها عوارض دارد؟

بله شیمی درمانی برای سرطان گربه‌ها دارای عوارضی همچون موارد زیر است:

اختلال در عملکرد مغز استخوان گربه باعث کاهش تعداد کمی از گلبول‌های سفید خون می‌شود. نوع گلبول‌های سفید که معمولا تحت‌تاثیر قرار می‌گیرند، ابتدا به عنوان neutrophils شناخته می‌شوند. نمونه‌های منظم خون معمولا برای نظارت بر شمارش گلبول‌های سفید خون (معمولا ۷ تا ۱۰ روز پس از این که دارو داده می‌شود) گرفته می‌شوند. اگر تعداد neutrophil بیش از حد پایین باشد، مقدار دارو و یا فراوانی دارو اغلب کاهش می‌یابد و آنتی‌بیوتیک‌ها ممکن است به طور موقت تجویز شوند.

از دست دادن مو – اگر چه این می‌تواند یکی از مهم‌ترین اثرات جانبی شیمی‌درمانی در انسان‌ها باشد اما در گربه‌ها بسیار نادر است.

سوزش دستگاه گوارش – تعدادی از داروهای شیمی‌درمانی می‌تواند باعث ایجاد سوزش معده و روده برای چند روز پس از آن شود. این ممکن است منجر به حالت تهوع و استفراغ و یا حتی به اندازه رخوت و خستگی شود. در جایی که این اتفاق می‌افتد مقدار دارو را می‌توان تغییر داد و یا سایر داروها را می‌توان برای غلبه بر این تاثیرات استفاده کرد.

عوارض جانبی دیگر به طور کلی وجود دارد برخی از آن‌ها پتانسیل آسیب به کلیه‌ها یا قلب را دارند؛ در نتیجه نظارت یا استفاده دقیق ممکن است مورد نیاز باشد.

تضمین کیفیت زندگی که عاری از درد است، هدف اصلی درمان سرطان گربه‌ است. داروهای تسکین‌دهنده درد می‌تواند بخش مهمی از درمان این بیماری باشد و این درمان‌ها ممکن است شامل استفاده از موارد زیر باشد:

• داروهای Analgesic – این‌ها مسکن هستند و اگر درد یا ناراحتی مربوط به سرطان وجود داشته باشد، می‌تواند مهم باشد.
• داروهای ضد التهاب (NSAIDs) – این داروها ضد التهاب هستند و به تسکین درد کمک می‌کنند. آن‌ها می‌توانند در مدیریت برخی از تومورهای سرطانی به این دلایل کمک کنند. علاوه‌بر آن NSAIDs ممکن است اثر مستقیم ضد سرطان در برخی از انواع تومورهای سرطانی داشته باشند (هرچند این اثر معمولا عمیق نیست).
• داروهای ضد emetic – این‌ها داروهایی هستند که تهوع و استفراغ را کاهش می‌دهند و ممکن است در برخی از بیماران مورد نیاز باشد.
• آنتی‌بیوتیک‌ها – اگر عفونت‌های قارچی ثانویه به یک مشکل تبدیل شوند و یا اگر گربه شما تعداد بسیار پایین سلول سفید را گسترش دهد (رها کردن آن‌ها در برابر عفونت) ممکن است گاهی اوقات استفاده شود

سخن آخر

بیماری‌های مزمن و شایع زیادی مانند ویروس هرپس گربه، سرطان و بیماری دیابت در گربه‌ها و … وجود دارد که تقریبا درمان کامل و بهبودی قطعی در آن‌ها امکان پذیر نیست. اما هرگز از سوال پرسیدن و یافتن اطلاعات بیشتر درباره سرطان گربه و گزینه‌های درمان کوتاهی نکنید؛ اگر چیزی وجود داشته باشد که شما در مورد سرطان یا اثرات جانبی درمان ندانید جای نگران نیست، و می‌توانید از دامپزشک‌تان بپرسید.