8 راه پیشگیری انتقال بیماری‌ از گربه به انسان + روش‌های درمان

از آنجایی که بیشتر ما انسان‌ها دنیای خود را با حیواناتی مثل سگ و گربه به اشتراک می‌گذاریم، نباید تعجب کنیم که برخی از بیماری‌ها بین انسان‌ها و حیوانات مشترک باشند؛ این موضوع، به ویژه در مناطق روستایی و مزارعی که تماس با حیوانات خطر بیماری‌های مشترک را افزایش می‌دهند، صادق است. به بیماری‌های عفونی قابل انتقال بین انسان و سایر حیوانات، بیماری‌های مشترک بین انسان و حیوان گفته می‌شود که از جمله موارد شایع آن انتقال بیماری‌ از گربه به انسان است. خطر این بیماری‌ها برای انسان، بستگی به نوع بیماری و نوع قرار گرفتن در معرض آن بستگی دارد.

در این مقاله قصد داریم در مورد انتقال و درمان انتقال بیماری از گربه به انسان صحبت کنیم. اگرچه اکثر بیماری‌های عفونی گربه، فقط گربه‌ها را تحت تاثیر قرار می‌دهند، اما برخی از این بیماری‌ها از گربه به انسان منتقل می‌شوند.

 بیماری‌های قابل انتقال از گربه به انسان چه بیماری‌هایی هستند؟

اغلب بیماری‌های مشترک انسان و گربه، باعث نمی‌شوند که حیوان، بیمار به نظر برسد؛ اما این بیماری‌های مشترک، می‌توانند باعث بروز بیماری جدی در انسان شوند. افرادی که دارای بیماری‌های خاص مانند بیماری‌های مزمن، نقص ایمنی و بارداری هستند ممکن است در معرض خطر بیش‌تری برای ابتلا به بیماری یا عوارض ناشی از بیماری‌های گربه به انسان باشند. این افراد بهتر است قبل از وارد کردن حیوان به محل زندگی خود، با پزشک خود مشورت کنند.

بیماری‌های گربه و انسان شامل موارد زیر می‌باشد:

• هاری
• توکسوپلاسموز
• بیماری خراش گربه
• کرم حلقوی
• اسپوروتریکس
• تولارمی
• طاعون
• تب Q و انگل‌های خارجی
• کمپیلوباکتروس
• سالمونلوس
• کریپتوسپوریدیوس
• ژیاردیازیس
• عفونت با E.coli بیماری‌زا
• MRSA

کدام بیماری از گربه به انسان از طریق گاز گرفتن، خراش یا تماس مستقیم منتقل می‌شوند؟

• هاری:

یک عفونت ویروسی کشنده است که می‌تواند با گازگزفتن گربه، خراش و قرار گرفتن در معرض غشای مخاطی از حیوان آلوده منتقل شود. گربه‌های خیابانی، ممکن است هاری را از خفاش‌ها یا دیگر حیوانات آلوده به هاری بگیرند. گربه‌های آلوده، اغلب علائم عصبی و رفتار‌های غیرمعمولی قبل از مرگ نشان می‌دهند. نکته قابل توجه این‌ است که واکسن هاری موثر برای انسان و حیوانات اهلی مانند گربه وجود دارد. افراد باید باگربه‌هایی که برای هاری واکسینه نشده‌اند، هم‌چنین گربه‌هایی با بیماری‌های عصبی تشخیص داده نشده،  با احتیاط رفتار کنند تا از گازگرفتگی و خراش جلوگیری شود. اگر فردی توسط یک حیوان مشکوک گاز گرفته یا خراشیده شود، برای پیشگیری از هاری پس از تماس، بلافاصله به پزشک مراجعه کند. افرادی که از قبل، بیماری یا نقص سیستم ایمنی دارند بیش‌تر در معرض عوارض هستند و باید با پزشک شخصی خود مشورت کنند.

• بیماری خراش گربه:

یکی دیگر از بیماری‌های قابل انتقال از گربه به انسان است. این بیماری یک عفونت باکتریایی است که توسط گازگرفتن، خراش و گزش کک منتقل می‌شود. گربه‌های زیر یک سال، بیشتر ناقل این بیماری هستند و معمولا هیچ علامتی ندارند. عفونت این بیماری مشترک بین انسان و گربه، در انسان غالبا بصورت جوش در محل عفونت همراه با تورم غدد لنفاوی و تب ظاهر می‌شود. دراین بیماری نیز افراد دارای نقص ایمنی، بیشتر در معرض خطر ابتلا به بیماری شدید و عوارض ناشی از بیماری خراش گربه هستند.

• درماتوفیتوز:

یک عفونت قارچی پوست است که معمولا به عنوان کرم حلقوی شناخته می‌شود و در گربه‌ها و انسان‌ها به شکل ناحیه‌های گرد که ریزش مو در آن‌جا اتفاق افتاده است دیده می‌شود؛ به علاوه می‌تواند ناخن‌ها را نیز تحت تاثیر قرار دهد. انتقال کرم حلقوی، از طریق تماس مستقیم پوست با پوست با گربه آلوده یا از طریق محیط صورت می‌گیرد. بچه گربه‌ها بیشتر احتمال دارد که انتقال دهنده این بیماری گربه به انسان باشند.

• بیماری اسپوروتریکس:

نیز یک عفونت قارچی است که باعث زخم‌های پوستی در گربه‌ها، سگ‌ها و اسب‌ها می‌شود. انتقال به افراد می‌تواند در تماس مستقیم با ضایعه‌های پوستی گربه‌های آلوده یا از محیط رخ دهد. علائم در افراد بستگی به ناحیه تحت تاثیر قارچ دارد؛ که شامل زخم در پوست، انتشار قارچ در اندام‌های داخلی و استخوان‌ها، ایجاد عارضه‌های ریوی مانند سرفه، درد قفسه سینه، مشکل تنفس و هم‌چنین ایجاد تب در فرد است. وقتی افراد با گربه‌هایی که بیماری پوستی ظاهری دارند در تماس هستند، باید از دستکش استفاده کنند و دست‌های خود را نیز مرتب شست‌وشو دهند تا از انتقال این‌چنین بیماری‌های گربه به انسان جلوگیری کنند.

کدام بیماری مشترک انسان و گربه با ناقل‌ها یا مواد آلوده منتقل می‌شوند؟

انگل‌های خارجی مانند کک، کنه و شپش، گاهی اوقات از طریق تماس نزدیک با گربه آلوده یا دست زدن به ملافه آلوده منتقل می‌شوند. بدن گربه‌ها و محل‌ زندگی آن‌ها باید به‌طور مرتب، انگل‌زدایی شود.

• گربه‌ها، خصوصا گربه‌های خیابانی که شکار می‌کنند، در خطر ابتلا به بیماری‌های تولارمی، که از بیماری‌های گربه به انسان است، هستند. تولارمی یک عفونت باکتریایی از جوندگان وحشی و خرگوش است. این بیماری گربه‌هایی را دچار می‌کند که  این جوندگان را شکار می‌کنند و یا آب آلوده می‌نوشند. انسان‌ها از راه تماس با مایعات و بافت‌های آلوده بدن گربه، بلعیدن و استنشاق آب یا مواد آلوده و نیش کنه ممکن است درگیر این بیماری ‌شوند. تولارمی در انسان در ابتدا به‌صورت تب، سردرد، تورم غدد لنفاوی و گاهی ضایعه‌های پوستی ظاهر می‌شود.

• بیماری طاعون در گربه‌ها، ناشی از نیش کک و شکار جوندگان آلوده است. گربه ها ممکن است دچار طاعون عفونی و پنومونی شوند که این بیماری با استنشاق، تماس با دهان و بافت‌ها یا مایعات بدن گربه آلوده و همچنین گزش کک، به افراد منتقل می‌شود. این بیماری می‌تواند در افراد شدید باشد و نیاز به تشخیص پزشکی و درمان فوری دارد. علائم طاعون می‌تواند شامل تب بالا، لرز، سردرد، ضعف و تورم غدد لنفاوی باشد. بیماری طاعون، درمناطق جغرافیایی با محدوده‌های مشخص اتفاق می‌افتد؛ برای مثال در کشور ایالات متحده، در جنوب غربی یافت می‌شود و بعید به‌نظر می‌رسد که در شمال غربی هم تشخیص داده‌شود.

• بیماری تب Q نیز یک بیماری مشترک انسان و گربه است که می‌تواند باعث سقط جنین و بیماری باروری در گربه‌های باردار شود. خطر انتقال بیماری در گربه مبتلا، هنگام زایمان، بسیار بالاست. بنابراین، مراقبت ویژه ای در نگهداری بچه گربه‌ها، تغذیه گربه‌های باردار و شیرده و بافت‌های جفت لازم است که انجام شود. افراد دارای نقص ایمنی، بیش‌تر در معرض خطر ابتلا به بیماری شدید و عوارض ناشی از تب Q هستند.

• بیماری‌های سالمونلوس، کمپیلوباکتروس، کریپتوسپوریدیوس، ژیاردیازیس و عفونت با E.coli بیماری‌زا، از راه تماس و بلع تصادفی مدفوع گربه‌های آلوده به‌دست می‌آید. آلودگی به این بیماری‌های باکتریایی اغلب باعث اسهال در گربه می‌شود؛ اما برخی از حیوانات ممکن است علائم بیماری را نشان ندهند. در کل، گربه‌های مبتلا به اسهال، مشکوک به بیماری مشترک انسان و گربه هستند. علائم این بیماری‌ها در افراد شامل اسهال، استفراغ و گرفتگی شکم است.

• توکسوپلاسموز، یک عفونت تک سلولی روده‌ای در گربه‌هاست. گربه‌ها معمولا هیچ علامتی از بیماری را نشان نمی‌دهند، اما کیست‌های عفونی را در مدفوع خود دفع می‌کنند. انتقال این‌نوع بیماری‌های گربه به انسان‌، از طریق بلع تصادفی کیست‌ها در مدفوع گربه، یا بلع کیست‎‌های بافتی در گوشت نیم‌پز آلوده رخ می‌دهد. هم‌چنین، توکسوپلاسموز در دوران بارداری می‌تواند منجر به نقص‌های مادرزادی از جمله عقب‌ماندگی ذهنی و نابینایی شود. ازتماس مستقیم با مدفوع گربه و ادرار خودداری کنید و از دستکش و شستن دست برای جلوگیری از بلعیدن تصادفی زباله‎‌های حیوانی استفاده کنید.

• استافیلوکوک اورئوس مقاوم به متی سیلین (MRSA) باکتری‌هایی هستند که در برابر آنتی بیوتیک‌های خاص مقاومت نشان داده‌اند. آن‌ها را می‌توان در پوست حیوانات و افراد سالم یافت، که می توانند باعث ایجاد عفونت شوند. گربه‌ها به طور معمول علائم بیماری ندارند، اما می‌توانند عفونت در پوست، مجاری تنفسی و ادراری داشته باشند. افراد ممکن است پس از تماس مستقیم با گربه‌هایی که حامل این باکتری هستند ، آلوده شوند. اگر افراد تحت درمان قرار نگیرند، عفونت می‌تواند به سپتی سمی تبدیل شده و سایر اندام‌ها از جمله ریه‌ها را درگیر کند.

چگونه از انتقال بیماری از گربه به انسان در امان بمانیم؟

انتقال بیماری‌های گربه به انسان، در درجه اول از راه تماس مستقیم، بلع خوراکی، تماس غیرمستقیم با ناقل‌هایی مانند حشرات و اجسام آلوده یا استنشاق صورت می‌گیرد. با استفاده از روش‌های زیر می‌توانیم خود را در برابر اکثر بیماری‌های مشترک انسان و گربه محافظت کنیم:

• برای جلوگیری از گازگرفتن و خراش، گربه‌ها را به‌طور ایمن و مناسب نگهداری کنید.
• هرگونه گازگرفتگی یا زخم خراشیده را کاملا بشویید و آسیب‌های ناشی از این موارد را به پزشک اطلاع دهید.
• هنگام لمس گربه‌ها، یا در محل نگهداری آن‌ها، از خوردن، نوشیدن استفاده از لوازم آرایشی و بهداشتی و استفاده از دخانیات خودداری کنید.
• گربه‌های بیمار را به مراکز دامپزشکی یا مراکز مراقبت حیوانات انتقال دهید تا تحت مراقبت دامپزشک قرار گیرند.
• بدن و محل زندگی گربه‌ها را تمیز نگه‌دارید و لوازم مرتبط با گربه را پس از استفاده ضدعفونی کنید.
• به گربه‌ها غذای پخته شده یا غذاهای آماده مخصوص گربه بدهید.
• روزانه محتویات مدفوع گربه را از بین ببرید.
• افرادی را که نقص سیستم ایمنی دارند از تماس با گربه‌ها و خطرات احتمالی، دور نگه‌دارید.

سخن پایانی

در این مقاله، به توضیح بیماری‌های مشترک انسان و گربه به همراه راه‌های انتقال بیماری‌های گربه به انسان پرداختیم و راه‌های پیشگیری از این بیماری‌ها را عنوان کردیم. با شناخت این بیماری‌ها و علائم آن‌ها می‌توان اقدامات لازم را برای پیشگیری و درمان به موقع انجام داد. به نظر شما چه اقدامات دیگری در رابطه با بیماری‌های گربه به انسان قابل انجام است؟