علائم یبوست گربه | یبوست گربه در چه سنی رایج‌تر است؟

یبوست گربه از جمله اختلالات دستگاه گوارشی این حیوان به شمار می‌رود که معمولا بدون نیاز به مراجعه به دامپزشک بهبود می‌یابد. اما گاهی‌اوقات این مشکل جدی‌تر از این حرف‌هاست که بتوانید با درمان‌های ساده خانگی به گربه‌تان کمک کنید. گربه‌ها از جمله موجودات دوست‌داشتنی هستند که با گذشت زمان، تقاضا برای نگهداری از آن‌ها در منازل بالا می‌رود.

اما برای این که حیوان در کنار شما از سلامت کافی برخوردار باشد و مدت‌زمان زیادی را زنده بماند، بهتر است راجع‌به انواع بیماری‌هایی که ممکن است به سراغش بیاید، اطلاعات کافی داشته باشید. برای این که بدانید اصلا علائم ابتلا به یبوست گربه چیست؟ چگونه می‌توانید برای بهبود این بیماری به گربه خانگی دلبندتان کمک کنید؟ این اختلال در چه شرایط و سنی رایج‌تر است و دیگر سوال‌هایی که ممکن است درباره یبوست گربه به ذهن‌تان برسد، تا انتهای این مقاله همراه ما باشید!

یبوست گربه چیست؟

یبوست، نوعی اختلال در روند دستگاه گوارشی حیوان است که عمل دفع را برای حیوان، سخت و گاهی دردناک می‌کند. در این اختلال، مدفوع در روده بزرگ به‌طور غیر طبیعی تجمع پیدا کرده که در نهایت منجر به بروز اختلال در حرکات روده و سختی در دفع مدفوع می‌شود.

یکی از وظایف اصلی روده بزرگ، جذب آب است و زمانی که تجمع بیش‌ازحد مدفوع در کولون (روده بزرگ) صورت گرفته و این مواد دفعی برای طولانی‌مدت درون روده باقی می‌مانند، آب مدفوع باقی مانده توسط روده بزرگ جذب شده و بدین شکل مدفوع باقی مانده، سفت و خشک می‌شود و دفع آن نیز بسیار دشوار می‌شود. در این مواقع دادن آب فراوان به گربه و یا غذاهای مرطوب و سوپ می‌تواند کمک کننده باشد.

هر گربه‌ای به‌طور معمول باید حداقل روزی یک بار دفع مدفوع داشته باشد و اگر بیش از سه روز دفع مدفوع صورت نگیرد، یعنی حیوان خانگی دلبند شما به یبوست مبتلا شده است. یبوست گربه در اکثر موارد خفیف بوده و با مراقبت‌های خانگی، قابل کنترل است اما در برخی موارد این مشکل آنقدر حاد می‌شود که بدون مراجعه به دامپزشک قابل درمان نیست.

یبوست گربه در چه سنی رایج‌تر است؟

ابتلا به یبوست در بین این حیوانات پشمالو بسیار رایج و ممکن است در هر سنی حیوان به این بیماری دچار شود اما عواملی وجود دارند که ریسک ابتلا به این اختلال گوارشی را بالا می‌برند. سن و سال حیوان یکی از این عوامل است. دامپزشکان بیان کرده‌اند که معمولا گربه‌هایی که پیرتر هستند، بیشتر به یبوست مبتلا می‌شوند. همچنین گربه‌های نر بیش از گربه‌های ماده در معرض ابتلا به این اختلال قرار می‌گیرند. چاقی نیز در افزایش احتمال ابتلا به یبوست مؤثر است. هرچه گربه‌ای چاق‌تر باشد، مشکلات سلامتی بیشتری به سراغش خواهد آمد که از میان آن‌ها می‌توان به بیماری یبوست اشاره کرد.

علائم یبوست گربه چیست؟

اختلالات گوارشی از جمله مشکلات شایع حیوانات خانگی است که معمولا بدون نیاز به دخالت ما، توسط بدن حیوان خودبه‌خود حل می‌شوند اما درباره یبوست گربه باید در نظر داشت که این مسئله در بچه گربه‌ها قدری متفاوت است. بدن بچه گربه‌ها معمولا توانایی کمتری برای حل این مشکل دارد و به همین دلیل باید توسط دامپزشک معاینه شوند. اما چه نشانه‌هایی وجود دارد که با آن‌ها می‌توان به بیماری حیوان پی برد؟

در مرحله اول باید به تعداد دفعات مدفوع کردن حیوان توجه کنید. معمولا حرکات روده‌ای در هر گربه با دیگری متفاوت است و نمی‌توان تعداد خاصی را برای همه گربه‌ها در نظر گرفت اما به‌طور کلی، بیشتر گربه‌ها حداقل یک بار در روز مدفوع می‌کنند. با این حال حتما درباره این جزئیات نسبت به گربه خود دقت کافی داشته باشید. اگر حیوان چند وقتی است که کمتر از میزان معمول خود مدفوع می‌کند، این موضوع می‌تواند نشان از یبوست او باشد.

مدفوع گربه معمولا قهوه‌ای رنگ و نسبتا خوش فرم بوده و به اندازه‌ای که به خاک جعبه بسترش بچسبد، رطوبت دارد. نحوه اجابت مزاج گربه خانگی شما نیز مهم است. در زمان یبوست، گربه مرتبا در جایگاه دفع قرار می‌گیرد و با تلاش و تقلاهای زیادی سعی در مدفوع کردن دارد که البته در اکثر موارد بی‌نتیجه خواهد ماند. علاوه بر این از دیگر نشانه‌های یبوست گربه می‌توان به التهاب و قرمزی اطراف مقعد او اشاره کرد. در واقع چون با جذب آب مدفوع گربه سفت و خشک می‌شود، پس از دفع آن کمی مایع مخاطی یا خون در ورودی مقعد حیوان مشاهده خواهید کرد.

گربه‌ای که یبوست دارد، ناراحتی و درد زیادی را تحمل می‌کند. استفراغ، کم شدن فعالیت و بی‌تحرکی، افسردگی، کم کردن وزن و از دست دادن عضلات، درد شکمی، پف کردن بیش از اندازه و غذا نخوردن گربه از دیگر علائم یبوست گربه است. شما به عنوان صاحب گربه خانگی موظف‌اید تا در صورت مشاهده هر یک از این علائم، حیوان را به اولین دامپزشک نشان دهید.

توجه داشته باشید که اگر یبوست گربه مدت زیادی طول بکشد و با درمان‌های خانگی بهبود پیدا نکند، خطرات زیادی را برای سلامت حیوان در پی دارد و حتی می‌تواند منجر به مرگ او شود. دامپزشک می‌تواند با بررسی علائم و عوامل احتمالی ابتلا به یبوست، بهترین روش درمانی را برای شما در نظر بگیرد. البته گاهی‌اوقات برای تشخیص دقیق‌تر و تعیین شدت بیماری، انجام یک سری آزمایشات، گرفتن تصاویر اشعه ایکس از بطن و روده‌ها و کونولوسکوپی نیز ضروری است.

درمان یبوست گربه خانگی

یبوست معمولا طی یک مدت کوتاه به صورت خود به خود بهبود یافته و نیازی به ویزیت توسط دامپزشک نیست اما علاوه‌بر این که بدن گربه اقدامات لازم را برای درمان این اختلال گوارشی انجام می‌دهد.

برخی اقدامات شما نیز به حل سریع‌تر این مشکل کمک می‌کنند؛ اقداماتی نظیر:

• نوشیدن آب بیشتر:

بهتر است برای گربه خانگی خود ظرف آبی تمیز فراهم کرده و او را به نوشیدن آب بیشتر ترغیب کنید. با این کار، مدفوع خشک باقی مانده در روده مرطوب شده و سریع‌تر از بدن حیوان خارج می‌شود.

• گنجاندن فیبر در جیره غذایی:

فیبر به افزایش تحرکات روده گربه کمک شایانی کرده و به دفع مواد زائد از آن کمک زیادی می‌کند. بدین منظور بهتر است رژیم غذایی گربه را به نحوی تنظیم کنید که حداقل 10 درصد آن را فیبر غذایی تشکیل دهد. همچنین تغذیه حیوان با گوشت خام در برخی موارد نقش ملین را داشته و به درمان یبوست کمک می‌کند. برای تامین فیبر مورد نیاز حیوان می‌توانید از سبوس، پوره کدو تنبل، گل میخک خرد شده، شیر و همچنین روغن زیتون (به مقدار کم) کمک بگیرید.

توجه داشته باشید خوراندن شیر گاو رقیق شده به گربه، یبوست آن را از بین می‌برد اما این کار برای بچه گربه‌ها خطرناک است. چرا که معمولا پس از نرم شدن مدفوع، اسهال شدید را به همراه خواهد داشت و اسهال شدید می‌تواند باعث از دست رفتن تمامی آب بدن بچه گربه و مرگ او شود.

همچنین درباره مصرف روغن‌های گیاهی از جمله روغن زیتون برای بچه گربه باید احتیاط لازم را داشته باشید. بدن بچه‌ گربه‌ها معمولا به روغن‌های گیاهی واکنش جالبی نشان نداده و حتی در برخی موارد، این روغن‌ها برای کبد آن‌ها نیز مناسب نیست. به همین دلیل بهتر است اگر گربه خانگی‌تان سن و سال کمی دارد و به یبوست مبتلا شده است، به دامپزشک مراجعه کنید.

• بازی کردن با گربه:

گربه‌ها اساسا موجوداتی تنبل هستند که در بیشتر موارد، علاقه کمی به تحرک دارند. این ویژگی موجب می‌شود تا اختلالات گوارشی بیش از سایر حیوانات خانگی به سراغ آن‌ها بیاید. یکی از بهترین راه‌های جلوگیری از این اختلالات گوارشی، بازی کردن همراه او با اسباب بازی گربه و افزایش جنب و جوش در حیوان است. هرچه تحرک حیوان بیشتر باشد، غذای مصرفی‌اش بهتر هضم شده و روده‌های او نیز بهتر کار می‌کنند. بنابراین با بازی کردن با حیوان هم از ابتلا به یبوست او جلوگیری کرده و هم مانع چاق شدن گربه خود شوید.

علت یبوست گربه چیست؟

یبوست گربه‌ها اصطلاحا ایدیوپاتیک است؛ یعنی معمولا بدون هیچ علت قابل تشخیصی رخ می‌دهد. با این وجود عوامل زیادی از جمله بیماری و تغذیه ریسک ابتلا به آن را در این حیوان بالا می‌برند. در ادامه به تعدادی از عواملی که موجب بروز یبوست گربه می‌شوند، اشاره خواهیم کرد:

• کمبود آب بدن:

یکی از اصلی‌ترین دلایل یبوست گربه و حتی ما انسان‌ها، مصرف کم آب است. زمانی که دسترسی حیوان به آب کم شود، آب کمتری به بدن رسیده و همین، موجب خشک شدن بیش‌ازحد مدفوع و در نتیجه یبوست می‌شود.

• تغذیه نادرست و نبود فیبر در برنامه غذایی گربه:

گنجاندن فیبر در رژیم غذایی حیوان باعث می‌شود تا تحرکات روده افزایش پیدا کرده و میزان دفع مدفوع بالا رود. بهتر است غذای گربه حداقل دارای 7 درصد فیبر باشد تا بدین ترتیب از بروز یبوست در حیوان جلوگیری ‌شود.

• حضور گلوله‌های مویی:

گربه‌ها حیواناتی بسیار بازیگوش هستند و به جمع کردن و لیسیدن اجسام علاقه زیادی دارند. لیسیدن باعث می‌شود تا توده‌های توپی شکل از مو در دستگاه گوارش حیوان جمع شود. این توده‌ها که به آن‌ها hairball نیز گفته می‌شود، باعث انسداد دستگاه گوارش شده و مشکلاتی همچون یبوست را ایجاد می‌کنند.

• خوراندن غذاهای نامناسب به گربه:

ممکن است شما نیز از آن دسته افرادی باشید که برای گربه‌های خیابانی غذا تهیه می‌کنید. باید بدانید هر نوع غذایی برای این حیوانات دوست‌داشتنی مناسب نیست و غذاهای بسیار خشک می‌توانند موجب خشک شدن مدفوع و بروز یبوست در حیوان شود.

بنابراین هر نوع غذایی را به حیوان نخورانید. حتی در خوراندن غذای خشک به گربه دلبندتان نیز حد اعتدال را رعایت کنید. علاوه بر این لیسیدن زیاد و حتی خوردن بچه گربه‌ها توسط مادر نیز می‌تواند موجب ابتلا به یبوست شود.

• بیماری‌ها:

یبوست گربه می‌تواند از جمله عوارض ابتلای حیوان به دیگر بیماری‌ها باشد. این بیماری‌ها می‌توانند مادرزادی و یا به‌طور موقت حیوان را درگیر کرده باشند. برخی از این بیماری‌ها عبارتند از: نارسایی کلیوی، پر کاری تیروئید، دیابت گربه، میزان کم هورمون تیروئید در خون و …

• مگاکولون:

این حالت شدیدترین حالت یبوست گربه است. در این حالت، عضلات روده بزرگ به قدری ضعیف‌اند که نمی‌توانند مدفوع را از این اندام خارج کنند. این بیماری می‌تواند ناشی از اختلالات عصبی، مشکلات عضلات پوشش‌دهنده روده بزرگ و یا هر دو باشد. همچنین مگاکولون می‌تواند به دو شکل مشاهده شود؛ یا به شکل یک بیماری اولیه در نتیجه اختلالات عصبی و یا بر اثر یک یبوست طولانی‌مدت به شکل یک بیماری ثانویه.

مثلا درصورتی‌که سلول‌های روده بزرگ بر اثر تماس طولانی‌مدت با مدفوع تجمع یافته، مدت زیادی متسع باقی بمانند، توانایی روده برای انقباض تا حد زیادی کاهش یافته یا از بین می‌رود و در نتیجه مگاکولون ایجاد می‌شود.

• انسداد روده:

از آن‌جایی که لمس و لیسیدن اجسام توسط گربه‌ها از محبوبیت خاصی برخوردار است، احتمال ورود اجسام خطرناک و آلودگی‌ها به بدن آن‌ها نیز بالاست. مواقع بسیاری وجود داشته که حیوان با خوردن اجسام خارجی و استخوان خام، دچار انسداد روده و در نتیجه یبوست شدید شده است.

• شکستگی استخوان لگن یا جراحت‌های قدیمی در کانال لگن
• مقدار بالای هورمون‌های پاراتیروئید و کلسیم خون پایین
• ضغف یا ناتوانی ماهیچه‌های روده و عدم توانایی عضلات روده در حرکت دادن مدفوع
• پارگی کیسه مقعد یا آبسه‌های مقعدی
• کم بودن پتاسیم بدن گربه
• عدم تحرک و تنبلی گربه
• ظرف آب کثیف
• عدم علاقه به ظرف خاک مدفوع
• عمل‌های جراحی که اخیرا انجام شده‌اند