علت آب‌مروارید در سگ‌ها + نحوه تشخیص و درمان

آب‌مروارید یک بیماری چشمی است که عدسیه چشم را هدف قرار می‌دهد. این ناحیه معمولاً از مشکی به سفید یا خاکستری تغییر رنگ می‌دهد. آب‌مروارید می‌تواند تنها در یک چشم یا هر دو چشم ایجاد شود. همچنین می‌تواند نقطه‌ای از عدسی یا کل آن را اشغال کند و سبب کم‌شدن بینایی و در مواردی از دست دادن آن شود. آب‌مروارید در سگ‌ها بیشتر به‌صورت وراثتی است و برخی نژادها مانند پودل، هاوانس، گلدن رتریور و هاسکی سیبری بیشتر تحت تأثیر این بیماری قرار می‌گیرند. دومین علت شایع آب‌مروارید در سگ‌ها دیابت است. آمار نشان می‌دهد ۷۵ درصد از سگ‌های دیابتی در سال اول تشخیص دیابت خود دچار بیماری آب‌مروارید می‌شوند. آب‌مروارید بیشتر در سگ‌های مسن‌تر رایج است اما می‌تواند در هر سنی رخ دهد.

آب‌مروارید در سگ‌ها

در مراحل اولیه بیماری عدسی چشم سگ شروع به کدرشدن می‌کند. آب‌مروارید به‌دلیل تغییر تعادل آب یا تغییر مقدار پروتئین در عدسی داخلی چشم ایجاد می‌شود. زمانی که عدسی کامل کدر شد نور نمی‌تواند به شبکیه چشم برسد و درنتیجه چشم نابینا می‌شود. اگر آب‌مروارید کمتر از ۳۰ درصد عدسی را اشغال کند یا تنها یک عدسی تحت تأثیر آن قرار بگیرد، به‌ندرت سبب کاهش دید می‌شود. زمانی که کدورت و پیشروی آب‌مروارید چشم سگ به ۶۰ درصد برسد اختلال بینایی آشکار می‌شود. اگر ۱۰۰ درصد عدسی به این بیماری دچار شود چشم کور خواهد شدو با این حال ثابت‌ماندن یا پیشرفت بیماری و حتی ابتلا به بیماری آب‌مروارید سگ به عوامل مختلفی مانند نژاد و دیابت بستگی دارد.

بیشتر صاحبان معمولاً آب‌مروارید را با اسکلروز اشتباه می‌گیرند. این بیماری که ناشی از سفت‌شدن عدسی است و بیشتر در سگ‌های مسن دیده می‌شود. چراکه با گذشت زمان و افزایش سن سگ عدسی چشم فشرده خواهد شد. در این نوع از بیماری چشم نور از شبکیه عبور می‌کند و درنتیجه سگ‌ها کور نمی‌شوند. اما این بیماری شمایلی مشابه با آب‌مروارید دارد که با معاینه دام‌پزشک قابل تشخیص است.

علت آب‌مروارید در سگ‌ها چیست؟

آب‌مروارید سگ بیماری ارثی است. دانشمندان جهش‌های ژنتیکی را در چندین نژاد سگ شناسایی کرده‌اند که زاد و ولد آن‌ها خطر ابتلا به آب‌مروارید را در این نژادها افزایش می‌دهد. اگر سگ شما حامل جهش ژنی باشد خطر ابتلا به آب‌مروارید سگ افزایش پیدا می‌کند. توجه داشته باشید که همه نژادهای مستعد، به آب‌مروارید سگ مبتلا نمی‌شوند. مثل آن دسته از سگ‌هایی که در محور این نژادها نیستند و به آب‌مروارید چشم سگ دچار می‌شوند.

علت شایع دیگر آب‌مروارید در سگ‌ها دیابت است. سطح بالای قند خون سبب تغییر تعادل آب در عدسی می‌شود و بیماری به وجود می‌آید. همان‌طور که آب‌مروارید دیابتی سریع ظاهر می‌شود پیشروی بیماری به همان اندازه با سرعت به سمت نابینایی حرکت می‌کند. پیشگیری از آب‌مروارید چشم سگ دیابتی همواره مورد بررسی دانشمندان قرار دارد و پیشگیری دقیقی برای آن توصیه نشده است. اما جالب است بدانید آنتی‌اکسیدان‌ها تا حدودی می‌توانند از این بیماری ناگوار جلوگیری کنند. بهتر است درباره پیشگیری‌ها و نگرانی‌های خود در رابطه با آب‌مروارید سگ با دام‌پزشک صحبت کنید.

علائم آب‌مروارید در سگ‌ها

آب‌مروارید چشم سگ نیز مانند بیماری‌های دیگر علائم اولیه دارد که بهتر است درصورت مشاهده هریک از این علائم با دام‌پزشک صحبت کنید تا درصورت نیاز معاینه صورت بگیرد:

۱. تغییر در رنگ چشم یا تغییر در اندازه شکل مردمک

۲. مردمک ابری (تغییر رنگ خاکستری یا سفید) در یک یا هر دو چشم

۳. ناتوانی در راه‌رفتن و دویدن به‌دلیل ندیدن اجسام

۴. مشکل دید در مناطق کم‌نور

۵. تمایل‌نداشتن به بالارفتن یا پریدن

۶. مالش یا خاراندن چشم‌ها

۷. علائم از دست دادن بینایی، مانند برخورد به مبلمان یا نشناختن افراد آشنا

۸. چشمک‌زدن

۹. پیاده‌روی سگ‌ها به صورت غیرمعمول با گام‌های بلند

۱۰. چشمان اشک‌آلود

اگر بیماری آب‌مروارید درمان نشود می‌تواند سبب نابینایی شود. در صورتی که دوست کوچک شما علائم آب‌مروارید را دارد فوراً با یک دام‌پزشک یا مرکز چشم حیوانات تماس بگیرید. چندین گزینه درمانی در دسترس است که مطمئن‌ترین آن‌ها، جراحی برای از بین بردن آب‌مروارید است.

نحوه تشخیص آب‌مروارید در سگ‌ها

اگر هریک از علائم را مشاهده کردید یا نگران مبتلاشدن سگ به بیماری آب‌مروارید هستید از دام‌پزشک وقت بگیرید. او می‌تواند با استفاده از منبع نور و یک عدسی بزرگ‌نما، آب‌مرواریدهایی را که به‌تازگی در حال شکل‌گیری هستند یا حتی ‌هنوز تأثیری بر بینایی سگ نگذاشته‌اند، تشخیص دهد. همچنین می‌تواند سایر مشکلات چشم مانند التهاب چشمی، افزایش فشار و آب‌سیاه چشم را که ممکن است با آب‌مروارید رخ دهد غربالگری کند. از سوی دیگر دام‌پزشک به‌کمک آزمایش خون و فشار خون به‌دنبال بیماری‌هایی سیستمیکی مانند فشار خون و دیابت سگ می‌گردد که می‌توانند بینایی را تحت تأثیر قرار دهند. درمجموع یافته‌های معاینه علائم بالینی و نتایج آزمایش یک دید کلی از سلامت و بینایی سگ شما ارائه می‌دهد.

آب‌مروارید سگ می‌تواند بسیار آهسته یا به‌اصطلاح یک‌شبه ایجاد شود. احتمالاً در مراحل اولیه هیچ تغییری در سگ خود مشاهده نخواهید کرد. اما هنگامی که بیماری پیش‌روی کند ممکن است حیوان شما به دیوارها یا مبلمان برخورد کند. از وجود پله‌ها مطمئن نباشد و در پیداکردن کاسه آب و غذا مشکل پیدا کند.

درمان آب‌مروارید در سگ‌ها

آب‌مروارید سگ می‌تواند با جراحی برای کمک به بازیابی بینایی سگ شما حذف شود. اگرچه ممکن است سگ شما کاندید صحیح جراحی آب‌مروارید نباشد. زیرا همه سگ‌ها برای این روش درمانی مناسب نبوده و به تشخیص دام‌پزشک و سوابق پزشکی برخی از سگ‌ها مجاز به جراحی نیستند و به‌ناچار باید با قرص و قطره‌های چشم با تجویز پزشک تحت درمان قرار بگیرند. زمانی که نوبت به حفظ بینایی سگ شما می‌رسد تشخیص زودهنگام مهم است.

معاینات سلامتی منظم و مکرر، دو بار در سال توسط دامپزشک این فرصت را می‌دهد تا چشمان سگ شما برای علائم ابتلا به آب‌مروارید بررسی شده و قبل از جدی‌شدن آن درمان شروع شود. اگر سگ شما مبتلا به آب‌مروارید تشخیص داده شده و مجاز به عمل جراحی باشد، توصیه می‌شود هرچه زودتر جراحی را انجام دهید. جراحی آب‌مروارید در سگ‌ها تحت بیهوشی عمومی انجام می‌شود. شل‌کننده عضلانی نیز هنگام جراحی تزریق می‌شود تا چشم برای عمل به سهولت حرکت کند.

زمان بهبودی سگ‌ها بعد از عمل جراحی آب‌مروارید

دوره بهبود پس از جراحی آب‌مروارید در سگ‌ها حدود ۲ هفته است. در طول این دوره ۲ هفته‌ای سگ شما باید از قلاده الکترونیکی (مخروطی) استفاده کند و فعالیت او تنها به پیاده‌روی با قلاده محدود شود. چراکه دویدن و فعالیت‌های پرتحرک در این دوره توصیه نمی‌شود. تعدادی از داروها از جمله قطره‌های چشمی و داروهای خوراکی باید در این مدت به سگ شما داده شود. رعایت دقیق دستورالعمل‌های دام‌پزشک برای دستیابی یک نتیجه خوب برای بینایی سگ شما الزامی است. دو هفته بعد از جراحی بار دیگر باید به دام‌پزشک مراجعه کنید. چراکه ممکن است داروهای سگ شما کاهش پیدا کند. با این حال فراموش نکنید برخی سگ‌ها باید به‌طور مداوم این داروها را مصرف کنند. در هر صورت این ویزیت و جلسه معاینه ضروری است.

سخن پایانی

اگر بیماری آب‌مروارید در سگ‌ها به‌موقع تشخیص داده نشود می‌تواند به قیمت از دست دادن بینایی سگ تمام شود. سگ‌هایی با نژاد خاص و آن‌هایی که مبتلا به دیابت هستند بیشتر در معرض مبتلا به آب‌مروارید سگ قرار می‌گیرند. درصورت مشاهده هریک از علائم آب‌مروارید نام برده شده فوراً با دام‌پزشک تماس گرفته و درصورت لزوم نوبت معاینه بگیرید. متخصص با معاینه مربوط درصورت مشاهده آب‌مروارید وجود بیماری را تأیید کرده و براساس سوابق پزشکی سگ، راه‌های درمان را ارائه می‌دهد. درمان می‌تواند با جراحی یا مصرف دارو و قطره‌های چشمی انجام شود. پس از انجام جراحی حدود ۲ هفته زمان می‌برد تا سگ شما به زندگی روزمره خود بازگردد. توصیه می‌شود سلامتی دوست کوچک خود را در اولویت قرار دهید و مکرر او را به چکاپ ببرید.